Ruszają zmiany prawa cywilnego
Służebność przesyłu - to najważniejsza zmiana „cywilna" jaką Sejm zajmie się na obecnym posiedzeniu.
To nowe ograniczone prawo rzeczowe na nieruchomości dla zakładów umieszczających instalacje na prywatnych działkach. Ale zmian jest więcej.
Przywrócona ma być po wielu, wielu latach możliwość zasądzania zadośćuczynienia dla poszkodowanych na skutek śmierci bliskiego, zasądzonego od sprawcy.
Organizacje społeczne mają uzyskać szerszą możliwość wytaczania procesów odszkodowawczych w interesie poszkodowanych na skutek przestępstw np. w groźnych wypadkach samochodowych (oraz przystępowania do już prowadzonych spraw). Zmiany te niosą dwa rządowe i jeden poselski projekt ustawy.
Odrębna ustawa - nowela Kodeksu spółek handlowych, wprowadza do polskiego systemy prawnego możliwość transgranicznego łączenia spółek handlowych. A więc ponad granicami państw - członków Unii. Obecnie podobne łączenie jest możliwe tylko wewnątrz Polski, tymczasem między państwami starej Unii łączenie jest od lata stałą praktyką.
Zmiany te wymusza unijna dyrektywa w sprawie transgranicznego łączenia się spółek kapitałowych (nr 2005/56/WE). Wprawdzie gdy polska i zagraniczna spółka chcą się połączyć to jest to i teraz "ekonomicznie" możliwe, ale w ramach o wiele bardziej skomplikowanej procedury: mianowicie jedna musi wykupić kapitał drugiej albo obie muszą powołać zupełnie nową spółkę.
Wracając do zmian w materii ściśle cywilistycznej to największym zainteresowaniem cieszy się nowela Kodeksu cywilnego, która wprowadzić ma służebność przesyłu.
W zamyśle autorów - Komisji Kodyfikacyjnej Praw cywilnego - nowa instytucja prawna powinna wyeliminować znaczną część sporów wokół posadowienia na prywatnym gruncie bez stosownej podstawy prawnej rozmaitych instalacji przesyłowych: kabli energetycznych, gazociągów, wodociągów.
Nowe prawo skonstruowane ma być na wzór służebności drogi koniecznej, która ma być ustanawiana zasadniczo, w drodze umowy między przedsiębiorstwem (np. energetycznym) a właścicielem.
Za wynagrodzeniem. Ta sama droga będzie stosowana dla zaleglizowania już zbudowanych instalacji.
Jeżeli jednak między stronami nie dojdzie do porozumienia to prawo to będzie mógł ustanowić sąd. Dlatego niektórzy posesjonaci i prawnicy uważają, że jest to nowa forma wywłaszczenia.
Co się zaś tyczy zadośćuczynienia dla bliskich za ich krzywdy moralne związane ze śmiercią osoby bliskiej od sprawcy takiej tragedii (ubezpieczyciela), to był to postulat od lata sygnalizowany. Taką możliwość przewidywało polskie prawo przed laty (kodeks zobowiązań).
Obecnie najbliżsi w takich wypadkach mogą się jedynie domagać się tzw. stosownego odszkodowania, ale zasądzane jest tylko wtedy, gdy na skutek śmierci osoby bliskiej znacznie się pogorszyła ich sytuacja życiowa, majątkowa (art. 446 § 3 k.c.). Chodzi o zmniejszone dochody np. wdowy czy pogorszenie sytuacji majątkowej dzieci. Nowela wprowadzić ma nową, wyraźną podstawę do zadośćuczynienia za same krzywdy moralne.
Wszystkie trzy rządowe projekty przygotowano za czasów poprzedniego rządu, ale nowy ponownie wniósł je do Sejmu.
Źródło : Rzeczpospolitadrukuj stronę 2008-01-10
